Vlonderplanken: Complete gids voor het perfecte terras

Wat zijn vlonderplanken en waarom kiezen voor een houten terras?

Vlonderplanken zijn houten (of composiet) terrasplanken waarmee je een prachtig terras kunt aanleggen dat je tuin een warme uitstraling geeft. In deze complete gids lees je alles over vlonderplanken: van materiaalkeuze (hardhout, Douglas, geïmpregneerd hout, composiet vlonderplanken) tot gangbare afmetingen, prijzen, montagetips en onderhoud. We beantwoorden ook veelgestelde vragen zoals "hoeveel ruimte tussen vlonderplanken" en "welke vlonderplanken worden niet glad", zodat je goed voorbereid aan de slag kunt.

Een vlonder gemaakt van vlonderplanken is een vlakke buitenvloer die meestal op een onderframe wordt gelegd. Je kunt het zien als een houten terras of platform in de tuin, op een balkon of aan het water. Vlonderplanken worden vaak gebruikt om een comfortabele zithoek in de tuin te creëren of om ongelijke ondergrond netjes af te dekken. Ze zijn ideaal bij een veranda of overkapping om een sfeervolle buitenruimte te maken.

Toepassingen van vlonderplanken: In tuinen dienen vlonderplanken vaak als terras voor tuinsets, ligstoelen of een buitenkeuken. Ook langs vijvers, zwembaden of steigers worden vlonderplanken geplaatst, omdat hout minder heet wordt aan de voeten dan steen. Daarnaast kun je vlonderplanken gebruiken als looppad door de tuin of om hoogteverschillen op te vangen. Kortom, vlonderplanken zijn zeer veelzijdig in gebruik en passen bij vrijwel elke tuinstijl.

Materiaalkeuze: hardhout, Douglas, geïmpregneerd hout of composiet vlonderplanken

Bij het kiezen van vlonderplanken heb je grofweg vier opties: tropisch hardhout vlonderplanken, Douglas vlonderplanken, geïmpregneerde vlonderplanken en composiet vlonderplanken. Elk materiaal heeft zijn eigen voor- en nadelen op het gebied van uitstraling, duurzaamheid en onderhoud.

Hardhouten vlonderplanken

Tropische hardhouten vlonderplanken (zoals Bankirai vlonderplanken, Ipé, Massaranduba, Padouk) zijn zeer duurzaam en gaan het langst mee. Bankirai vlonderplanken zijn bijzonder populair omdat ze uitstekende weersbestendigheid bieden. Veel hardhout vlonderplanken vallen in duurzaamheidsklasse 1 of 2, wat betekent dat ze buiten gemakkelijk 20-25 jaar meegaan.

Hardhouten vlonderplanken hebben een hoge dichtheid, weinig knoesten en een luxe uitstraling. Ze vergrijzen mooi zilvergrijs na verloop van tijd. Wel zijn hardhouten vlonderplanken relatief duur in aanschaf en behoorlijk zwaar. Ook is voorboren aanbevolen bij montage om splijten te voorkomen.

Douglas vlonderplanken

Douglas vlonderplanken zijn een populaire keuze in Nederland. Het is een harde naaldhoutsoort met een warme roodbruine kleur en stoere uitstraling. Douglas vlonderplanken zijn betaalbaarder dan hardhouten vlonderplanken en goed verkrijgbaar.

Hoeveel ruimte tussen Douglas vlonderplanken? Houd 5-7 mm tussenruimte aan voor werking en drainage, net als bij andere vlonderplanken.

Onbehandelde Douglas vlonderplanken vallen in duurzaamheidsklasse 3 en gaan gemiddeld 5-10 jaar mee. Met een behandeling kun je de levensduur verlengen tot circa 10-15 jaar. Douglas vlonderplanken bevatten wel knoesten en werken iets meer bij vochtwisselingen.

Geïmpregneerde vlonderplanken

Geïmpregneerde vlonderplanken zijn vaak van vuren- of grenenhout die onder druk behandeld zijn tegen schimmel en rot. Dit zijn meestal de goedkoopste vlonderplanken op de markt. Het voordeel is dat geïmpregneerde vlonderplanken in aanschaf zeer voordelig zijn.
Het nadeel is dat deze vlonderplanken van nature minder duurzaam zijn. Dankzij impregnatie gaan geïmpregneerde vlonderplanken ongeveer 10 jaar mee, afhankelijk van gebruik en onderhoud. Deze vlonderplanken zijn ideaal als budgetoplossing.

Composiet vlonderplanken (kunststof vlonderplanken)

Wat is composiet vlonderplanken? Composiet vlonderplanken zijn geen hout, maar een mix van houtvezels en kunststof (ook wel WPC: Wood Plastic Composite genoemd). Deze kunststof vlonderplanken zijn zeer populair als onderhoudsarm alternatief voor houten vlonderplanken.

Composiet vlonderplanken nemen geen vocht op, rotten of splinteren niet, en hoeven niet gebeitst of geolied te worden. Kunststof vlonderplanken hebben een strak en egaal uiterlijk – alle planken zijn identiek van kleur en structuur. De levensduur van kwalitatieve composiet vlonderplanken is vergelijkbaar met hardhouten vlonderplanken, rond de 20-25 jaar of meer.
Welk zaagblad voor composiet vlonderplanken? Gebruik een fijn zaagblad met veel tanden (minimaal 60 tanden) om schoon te zagen zonder uitrafeling. Een zaagblad voor laminaat of aluminium werkt ook goed voor composiet vlonderplanken.
Nadelen van composiet vlonderplanken: de prijs is vrij hoog (vaak duurder dan hardhouten vlonderplanken), en het materiaal voelt minder natuurlijk aan. In de volle zon kunnen composiet vlonderplanken bovendien heter worden dan houten vlonderplanken.

Vlonderplanken composiet vs hout: welke keuze?

De keuze tussen vlonderplanken composiet en hout hangt af van je prioriteiten:

Composiet vlonderplanken: Onderhoudsarm, lange levensduur, egale uitstraling, maar duurder en minder natuurlijk
Houten vlonderplanken: Natuurlijke uitstraling, authentiek, maar meer onderhoud nodig

Afmetingen en profielen van vlonderplanken

Vlonderplanken afmetingen

Vlonderplanken zijn verkrijgbaar in diverse diktes, breedtes en lengtes:

Dikte: Meestal 21-28 mm. Dikkere vlonderplanken zijn sterker en gaan langer mee
Breedte: Standaard rond 14-15 cm, variërend van 9 cm tot 19 cm
Lengte: Gangbaar zijn 3,0m, 3,6m, 4,0m of 4,5m lengtes

Brede vlonderplanken (19 cm) geven een robuust effect, terwijl smallere vlonderplanken een klassiekere uitstraling hebben.

Profielen van vlonderplanken

Vlonderplanken zijn verkrijgbaar met verschillende oppervlakteprofielen:
Gladde vlonderplanken: Geven een strak uiterlijk en voelen prettig aan voor blote voeten. Ze zijn makkelijker schoon te maken omdat er geen groeven zijn waarin vuil zich ophoopt.

Gegroefde vlonderplanken: Hebben inkepingen voor waterafvoer en om slipgevaar te verminderen. Welke vlonderplanken worden niet glad? Gegroefde vlonderplanken en antislip varianten bieden meer grip, maar ook deze kunnen glad worden door vuil en algen, dus onderhoud blijft belangrijk.

Hoeveel ruimte tussen vlonderplanken?

Hoeveel ruimte tussen vlonderplanken is een veelgestelde vraag. Houd altijd 5-7 mm tussenruimte aan tussen vlonderplanken voor werking en drainage. Dit geldt voor alle soorten vlonderplanken:

• Hardhouten vlonderplanken: 5-7 mm
• Douglas vlonderplanken: 5-7 mm
• Composiet vlonderplanken: 5-7 mm (soms iets meer bij hoge temperaturen)
• Geïmpregneerde vlonderplanken: 5-7 mm

Deze ruimte voorkomt dat vlonderplanken gaan kromtrekken of bol staan bij temperatuurwisselingen.

Zelf vlonderplanken leggen - stappenplan

Voorbereiding

• Bepaal de afmetingen en bereken hoeveel vlonderplanken je nodig hebt.
• Kies het type vlonderplanken (hardhout, Douglas, composiet of geïmpregneerd)
• Verzamel materialen: vlonderplanken, onderbalken, betontegels, anti-worteldoek, RVS schroeven

Ondergrond en fundering

• Maak de ondergrond vlak en stabiel
• Leg om de 50-60 cm een betontegel als drager
• Leg anti-worteldoek over de hele oppervlakte
• Plaats onderliggers dwars op de richting van je vlonderplanken
• Houd 40-60 cm hart-op-hart afstand tussen onderbalken

Vlonderplanken monteren

• Leg de eerste vlonderplank exact recht
• Gebruik RVS vlonderschroeven (5×50 mm of 5×60 mm)
• Boor hardhouten vlonderplanken altijd voor
• Houd 5-7 mm tussenruimte tussen vlonderplanken
• Schroef elke plank bij elke onderligger vast met twee schroeven

Onderhoud en bescherming van vlonderplanken

Houten vlonderplanken liggen het hele jaar buiten en verdienen daarom wat liefde en onderhoud. Goed onderhoud verlengt de levensduur van het hout aanzienlijk en zorgt ervoor dat je terras er mooi uit blijft zien. Hieronder bespreken we hoe je jouw vlonderplanken het beste kunt beschermen tegen weersinvloeden, algengroei en slijtage. We geven specifieke tips per houtsoort en gaan in op zaken als beits, anti-worteldoek en vochtbescherming.

Regelmatig reinigen: Houd je vlonderplanken vrij van bladeren, modder en ander vuil. Organisch materiaal houdt namelijk vocht vast en bevordert algen- en schimmelgroei, wat je planken spekglad kan maken en op den duur het hout aantast. Veeg de vlonder daarom regelmatig schoon met een bezem, zeker in de herfst. minstens één à twee keer per jaar (bij voorkeur in het voorjaar en najaar) geef je de vlonder een grondige schoonmaakbeurt. Gebruik lauwwarm water met een mild reinigingsmiddel (bijvoorbeeld groene zeep) en een harde borstel. Schrob in de lengterichting van de planken om vuil uit eventuele groeven te krijgen. Een hogedrukreiniger kan ook, maar wees voorzichtig: zet ‘m op lage druk of gebruik een speciale terrasreiniger opzetstuk, en houd voldoende afstand. Te hoge druk kan het houtvezeloppervlak beschadigen (waardoor juist méér vuil en vocht intrekt). Composiet vlonders kun je op vergelijkbare wijze reinigen, vermijd ook daar extreme druk om eventuele coating niet te beschadigen.

Anti-alg tip: Zijn je vlonderplanken groen uitgeslagen? Gebruik dan een algenreiniger of een mengsel van azijn/soda en water om de groene aanslag te verwijderen. Spoel altijd goed na met schoon water.

Behandelen met olie of beits: Houten vlonderplanken kun je beschermen door ze periodiek te behandelen met een geschikte olie of beits. Vlonderplanken beschermen met beits heeft als voordeel dat het hout minder vocht opneemt en ook UV-licht gedeeltelijk blokkeert, wat zowel schimmelgroei als vergrijzing tegengaat. Zachthouten vlonders (zoals geïmpregneerd grenen en Douglas) kun je het beste direct na aanleg en vervolgens om de paar jaar in de beits zetten voor een lange levensduur. Kies bij een beits liefst een product dat bedoeld is voor terrasplanken (anti-slip en weerbestendig). Transparante beits behoudt de houtkleur, terwijl een dekkende beits een geheel nieuwe kleur kan geven, dat is smaakafhankelijk. Hardhouten vlonders hoef je in principe niet te behandelen voor de levensduur; deze houtsoorten redden zich ook onbehandeld wel 20+ jaar. Maar ook hardhout kun je oliën met speciale hardhout- of bankirai-olie, vooral om de warme bruine kleur te behouden en de kans op haarscheurtjes te verkleinen. Doe dit één keer per jaar voor een blijvend rijke kleur. Let op: olie of beits altijd aanbrengen op een schone, droge vlonder (het hout moet minimaal 2 droge dagen hebben gehad). Werk bij voorkeur bij milde temperaturen en niet in de volle zon, zodat het product gelijkmatig kan intrekken.

Vochtbescherming en ventilatie: Zorg continu voor goede ventilatie rond je vlonderplanken. Dat begint al bij de aanleg (voldoende ruimte onder en tussen de planken) en blijft belangrijk tijdens het gebruik. Verwijder in de winter dikke pakken sneeuw tijdig van de vlonder, een dun laagje kan geen kwaad, maar dikke sneeuw die lang blijft liggen houdt het hout voortdurend nat, wat de kans op groene aanslag en houtschade vergroot. Dankzij het anti-worteldoek onder de vlonder kan water normaal gesproken goed weg en schiet er geen onkruid omhoog, maar controleer af en toe of de randen van het doek nog op hun plek liggen en geen ongewenste planten de kop opsteken. Een andere tip: sommige vakmensen plakken bitumenband of rubber stroken op de bovenzijde van de onderbalken alvorens de vlonderplanken te monteren. Zo’n bitumenstrook (dakleer) zorgt dat de balk niet continu in contact staat met vocht dat van boven doordringt bij regen, hiermee bescherm je de onderconstructie tegen rotten. Overweeg dit vooral bij vlonders op vochtige grond of bij gebruik van zachthouten regels.

Specifieke onderhoudstips per materiaal:

• Hardhouten vlonderplanken: eenvoudig gezegd vooral schoonhouden. Hardhout mag zonder afwerking vergrijzen; dat is niet erg voor de kwaliteit. Wil je de oorspronkelijke kleur houden, gebruik dan 1-2 keer per jaar een olie. Let op dat hardhout in de eerste maanden na aanleg kan “bloeden” (inhoudstoffen die uitspoelen als bruine vlekken); dit is normaal en stopt vanzelf. Voorkom contact tussen die looizuren en bijvoorbeeld je sierbestrating door de vlonder na regen even na te spoelen.

• Douglas/Lariks vlonderplanken: deze houtsoort bevat hars en kan in de zomer wat hars uitzweten. Dat is niet schadelijk, veeg het simpelweg af. Beits Douglas vlonders regelmatig, omdat onbehandeld Douglas relatief snel vergrijst en zonder bescherming gemiddeld na ~10 jaar vervangen moet worden. Met een goede beitslaag kun je Douglas duurzame vlonderplanken hardhout bijna benaderen in levensduur (tot 15 jaar of meer). Schuur eventueel lichte splinters of ruwe plekken vlak voor het beitsen.

• Geïmpregneerd grenen/vuren vlonderplanken: houd de beitslaag intact. Zie je na een paar jaar veel scheurtjes of kale plekken, werk deze dan bij. Controleer jaarlijks de constructie op eventuele rotte delen (vooral bij planken dicht op de grond). Vervang tijdig een plank die zacht begint te worden. Omdat dit hout het minst duurzaam is, kun je alvast rekening houden met vervanging na ~8-12 jaar. Gelukkig is het materiaal goedkoop, dus een plankje extra aanschaffen voor reserve kan geen kwaad, zo heb je in de toekomst exact passend hout om te vervangen indien nodig.

• Composiet vlonderplanken: vermijd agressieve schoonmaakmiddelen die het bindmiddel of de kleurstoffen kunnen aantasten. Gebruik zeker géén oplosmiddel of chloor op composiet. Hardnekkige vlekken (bijvoorbeeld vet van een barbecue) kun je vaak licht opschuren met fijn schuurpapier, maar check de instructies van de fabrikant. In de winter kan composiet wat sneller glad worden door opvriezend vocht op het oppervlak; gebruik eventueel een antislipspray of houd de vlonder vrij van natte bladeren om ongelukken te voorkomen. Verder hoef je composiet niet te oliën of verven, dat wordt zelfs afgeraden.

Vlonderplanken kopen: waar op letten?

Bij hardhouten vlonderplanken:

• Kies duurzaamheidsklasse 1 of 2
• Let op keurmerken (FSC/PEFC)
• Bankirai vlonderplanken zijn bewezen duurzaam
• Controleer de kwaliteit (recht, weinig scheuren)

Bij composiet vlonderplanken:

• Vergelijk garantievoorwaarden
• Let op UV-stabiliteit
• Check de bevestigingsmethode (vaak clipsysteem)
• Vraag naar kleurechtheid over tijd

Bij Douglas vlonderplanken:

• Kies A-kwaliteit voor minder knoesten
• Vraag naar geïmpregneerde versies voor extra duurzaamheid
• Let op droogtegraad (komo droog werkt minder)

Houten vlonderplanken vs. composiet vlonderplanken: wat is de beste keuze?

Twijfel je tussen een vlonder van hout of composiet? Beide opties hebben hun eigen voor- en nadelen. Wat beter is, hangt af van jouw situatie en wensen. Hier vergelijken we de belangrijkste aspecten van houten vlonderplanken (we onderscheiden hardhout en zachthout) met een composiet vlonder.

Vergelijking houten vlonder vs composiet vlonder

Criterium	Houten vlonder	Composiet vlonder
Duurzaamheid	Afhankelijk van houtsoort. Hardhout: 20–25 jaar, zachthout korter. Behandeling vereist.	Zeer duurzaam (20–30 jaar). Rot niet, splintert niet, bestand tegen vocht en schimmel.
Onderhoud	Regelmatig reinigen en om de 1–2 jaar beitsen of oliën aanbevolen. Vergrijst zonder behandeling.	Onderhoudsarm. Alleen reinigen met water en borstel. Geen olie of beits nodig.
Uitstraling	Natuurlijk, warm, met unieke nerfstructuur. Elke plank is anders. Vergrijst mooi.	Strak en egaal. Vaak met houtnerfprofiel. Behoudt kleur langer, maar minder karaktervol.
Prijs	Zachthout: goedkoop. Hardhout: midden/hoog. Onderhoudsproducten tellen mee in totaalprijs.	Hoge aanschafprijs. Minder kosten over tijd door weinig onderhoud en lange levensduur.
Levensduur	10–25 jaar (zachthout vs hardhout), afhankelijk van onderhoud en ligging.	Gemiddeld 20–30 jaar. Vaak met fabrieksgarantie van 10–25 jaar.
Montagegemak	Direct schroeven (voorboren bij hardhout). Flexibel te zagen en bewerken.	Clipsysteem vereist. Nauwkeuriger montage nodig i.v.m. werking. Standaard gereedschap voldoende.
Milieubelasting	Duurzaam bij FSC/PEFC hout. Natuurlijk afbreekbaar. Lage productie-impact.	Gerecycled materiaal. Lange levensduur compenseert hogere productielast. Niet biologisch afbreekbaar.
Antislip	Groeven of strips nodig voor grip. Glad bij vuil of alg. Regelmatig reinigen belangrijk.	Veel modellen hebben structuur of antislipprofiel. Veiliger bij vocht, maar ook schoonmaak nodig.

Zoals je ziet, is er geen eenduidig “winnaar”, het hangt ervan af wat jij belangrijk vindt. Hout vs. composiet is een klassiek geval van authenticiteit en sfeer tegenover onderhoudsgemak. Wil je een warme, natuurlijke look en vind je wat onderhoud niet erg, dan zul je waarschijnlijk gelukkiger zijn met houten vlonderplanken (zeker voor een luxe tuin is de uitstraling ongeëvenaard). Heb je echter weinig tijd of zin in onderhoud en stoor je je niet aan een iets meer kunststof uiterlijk, dan is composiet ideaal. Veel mensen kiezen nog altijd voor hout vanwege de charme en traditie; anderen zweren juist bij composiet om nooit meer te hoeven oliën of vervangen. Je kunt uiteraard ook een middenweg bewandelen, bijvoorbeeld door een hardhouten vlonder te nemen en die goed te onderhouden, dan heb je iets meer werk maar wel een terras dat zeer lang mooi blijft zonder kunststof. Kwalitatief zitten zowel een goed gelegde houten vlonder als een composiet vlonder dicht bij elkaar qua gebruiksplezier. Het komt dus neer op persoonlijke voorkeur, budget en hoeveel tijd je in onderhoud wilt steken.

Veelgestelde vragen over houten vlonders
Wat zijn de goedkoopste vlonderplanken van hout?
Als je vooral op budget let en goedkope vlonderplanken in hout zoekt, kom je al snel uit bij geïmpregneerd naaldhout (meestal grenen of vuren). Deze planken zijn het minst duur in aanschaf, per vierkante meter vaak de helft van hardhout, maar ze gaan ook minder lang mee. Reken op circa 10 jaar levensduur voor geïmpregneerd grenen. Wil je iets duurzamers maar nog steeds betaalbaar, dan is Lariks/Douglas hout een stapje hoger in prijs en kwaliteit (levensduur ~10-15 jaar met behandeling). Voor echt goedkope vlonderplanken hout is geïmpregneerd grenen dus de nummer één keuze, maar bedenk dat je mogelijk sneller moet vervangen dan bij duurdere houtsoorten.

Waar moet ik op letten bij het kopen van hardhouten vlonderplanken?
Bij hardhouten vlonderplanken kopen zijn er een paar zaken om op te letten. Ten eerste de houtsoort: kies bij voorkeur hardhout met duurzaamheidsklasse 1 of 2, zodat je vlonder tientallen jaren meegaat. Bekende duurzame vlonderplanken in hardhout zijn bijvoorbeeld Bankirai en Ipé, deze soorten hebben zich bewezen en kunnen met goed onderhoud 25 jaar of langer mee. Let ook op keurmerken als FSC of PEFC voor verantwoord hout; zo weet je dat het hardhout legaal en duurzaam geproduceerd is. Controleer de kwaliteit van de planken: zijn ze recht, zonder grote scheuren, en netjes gezaagd/geschaafd? A-kwaliteit hardhout heeft minder noesten en minder vervorming. Vraag eventueel of de planken komo droog (kunstmatig gedroogd) zijn; droog hardhout werkt minder na plaatsing. Verder is de afmeting belangrijk, dikke (bijv. 21 mm of meer) en brede planken kunnen fijner zijn voor een stabiel terras. Denk ook aan bijpassende onderbalken: vaak wordt aangeraden om óók hardhouten onderregels te gebruiken onder een hardhouten vlonder voor een consistente levensduur. Tot slot: bedenk hoe je ze gaat bevestigen. Hardhout is stevig, dus gebruik altijd RVS schroeven (en boor voor) of informeer naar blinde bevestigingssysteem voor hardhout (sommige, zoals B-fix, werken goed met bepaalde hardhoutprofielen). Kortom, ga voor een duurzame houtsoort, met keurmerk, in de juiste maat, en zorg voor goed bevestigingsmateriaal, dan zul je lang plezier hebben van je hardhouten vlonder.

Hoe lang gaan Douglas vlonderplanken mee?
Onbehandelde Douglas vlonderplanken gaan gemiddeld 5 tot 10 jaar mee in ons klimaat. Douglas hout is een harde naaldhoutsoort, maar alsnog gevoeliger voor vocht dan tropisch hardhout. Plaats je een Douglas vlonder op een vochtige plek of direct op de grond, dan neigt de levensduur naar de korte kant van die range (rond 5 jaar). Op een droge, goed geventileerde locatie houden ze het langer vol. Je kunt de levensduur flink verlengen door Douglas vlonderplanken te behandelen met een goede beits of olie, daarmee kun je de levensduur opschroeven naar circa 10-15 jaar. Ook zijn er geïmpregneerde Douglas planken op de markt; die zijn al verduurzaamd en gaan nog wat langer mee dan onbehandeld Douglas. Ter vergelijking: tropisch hardhout haalt vaak 20-25 jaar, dus Douglas is minder duurzaam dan hardhout. Maar door de aantrekkelijke prijs-kwaliteitverhouding en mooie uitstraling kiezen veel mensen toch voor Douglas vlonderhout. Belangrijk is in elk geval: behandel en onderhoud Douglas planken goed (beits jaarlijks bijwerken, schoonhouden) om die maximale levensduur te behalen.

Hoe leg ik zelf een houten vlonder?
Zelf een houten vlonder maken is goed te doen met wat handigheid. In het kort doorloop je drie fases: voorbereiding van de ondergrond, plaatsen van de onderconstructie en het vlonderplanken leggen. Eerst zorg je voor een stabiele, vlakke ondergrond: verwijder gras/zand, leg betontegels neer als fundament en leg anti-worteldoek om onkruidgroei te voorkomen. Daarna leg je de balken (onderliggers) met een tussenafstand van ~40-60 cm en stel je ze waterpas met lichte afloop. Vervolgens schroef je de vlonderplanken vast dwars op die balken. Gebruik RVS schroeven en laat tussen elke plank ongeveer 5-7 mm ruimte voor werking. Boor in hardhout voor om splijten te voorkomen. Werk tenslotte de randen netjes af. Zie ook het uitgebreide stappenplan in deze gids voor details bij elke stap. Belangrijkste tips: fundering is het halve werk, neem daar de tijd voor, en houd rekening met vocht (afschot en ventilatie) bij het bouwen, dan gaat je vlonder veel langer mee.

Moet ik worteldoek onder mijn vlonder leggen?
Ja, een anti-worteldoek onder de vlonderplanken leggen is sterk aan te raden. Worteldoek (of gronddoek) voorkomt dat er onkruid tussen de planken door omhoog kan groeien en beperkt de vorming van mos en schimmel door opspattend vuil. Bovendien zorgt het doek voor een stabielere ondergrond: het verdeelt de druk een beetje en laat water door zodat er geen plassen blijven staan onder je vlonder. Leg het worteldoek na het egaliseren van de ondergrond, vóórdat je de onderbalken plaatst. Gebruik bij grote oppervlakken overlap tussen doeken van ~10-15 cm. Bevestig het doek desnoods met grondpennen zodat het niet verschuift tijdens het bouwen. Dit kleine beetje extra moeite bij de aanleg bespaart je later een hoop ergernis van oprukkend onkruid.

Hoe onderhoud ik een houten vlonder?
Enkele belangrijke vlonderhout onderhoud tips zijn: houd de vlonder schoon, behandel het hout periodiek, en controleer de constructie jaarlijks. In de praktijk betekent dit: veeg bladeren en vuil regelmatig weg, zeker in vochtige seizoenen, om groene aanslag te voorkomen. Reinig de vlonder minstens één keer per jaar grondig met water en een geschikt reinigingsmiddel (een borstel of hogedrukreiniger op lage druk) om algen en mos te verwijderen. Vervolgens kun je, afhankelijk van de houtsoort, een beschermende olie of beits aanbrengen. Hout heeft onderhoud nodig, dus ook je vlonderplanken verdienen af en toe een behandeling. Zachthout (vuren, grenen, lariks) 1-2 keer per jaar in de beits of olie houden voorkomt vroegtijdige rot en houdt de planken langer mooi. Hardhout kun je eens per jaar in de olie zetten om de kleur te behouden, maar dat is optioneel. Daarnaast is veiligheid een aspect van onderhoud: check in de herfst of de planken niet te glad worden. Zo ja, neem maatregelen zoals anti-slip strips of gewoon een extra schoonmaakbeurt. Loop ook jaarlijks even alle schroeven na (zijn ze nog goed verzonken en vast?) en kijk of de constructiebalken nog hard en stevig zijn. Met deze onderhoudstips voor vlonderhout zorg je ervoor dat je terras er top uit blijft zien en structureel in orde is.

Moet ik mijn vlonderhout beschermen met beits of olie?
Voor de meeste houten vlonders is het aanbevolen om te beitsen of te oliën. Een goede beits of olie vormt een beschermlaagje dat vocht en UV-straling tegenhoudt, waardoor het hout minder snel uitdroogt, scheurt of gaat rotten. Vooral bij zachthout is beitsen belangrijk: onbehandeld grenen of Douglas in weer en wind zal anders vrij snel achteruitgaan (vergrijzen, algen, mogelijk schimmels). Door je vlonderplanken te behandelen met bijvoorbeeld een terrasbeits of hardhoutolie, verlengt je de levensduur merkbaar. Let wel op: gebruik een product dat geschikt is voor jouw houtsoort. Hardhout vraagt een speciale hardhoutolie of -beits; een standaard dekkende beits kan op hardhout vaak niet goed intrekken. Voor naaldhout zijn er impregnerende beitsen die diep in het hout dringen. Olie geeft meestal een natuurlijke look (accentueert de nerf) en moet jaarlijks herhaald worden, terwijl beits in een kleur het hout meer “afdicht” en om de paar jaar vernieuwd moet worden. In beide gevallen geldt: vlonderhout beschermen met beits of olie is geen must, maar wel verstandig als je zo lang mogelijk van een mooie vlonder wilt genieten. Zorg dat het hout schoon en droog is voor behandeling, en pas op met beitsen in de volle zon (het droogt dan te snel en kan strepen geven).

Kan ik een houten vlonder onder een overkapping leggen?
Jazeker, een houten vlonder staat prachtig onder een overkapping of veranda en vormt een fraaie, warme vloer voor je overdekte terras. Sterker nog, vlonders worden vaak gecombineerd met overkappingen om een gezellige buitenkamer te creëren. Het hout voelt comfortabel aan en trekt de lijn van je tuin door in de overkapping. Let er bij een overkapping wel op dat er, ondanks het dak, nog voldoende ventilatie is rond de vlonderplanken (zeker als de zijdes grotendeels dicht zijn). Hout onder een overkapping krijgt minder regen en UV, wat juist gunstig is: het blijft daardoor vaak langer mooi en vereist iets minder onderhoud dan een open vlonder. Toch kan er in een beschutte, schaduwrijke ruimte vocht langer blijven hangen, dus goed ventileren blijft belangrijk om schimmel te voorkomen. Laat bijvoorbeeld kleine naden open en houd de boel schoon. Verder gelden dezelfde bouw- en onderhoudsadviezen: leg ook onder een overkapping worteldoek tegen onkruid en gebruik duurzaam hout of bescherm het goed. Een voordeel is dat je onder een overkapping prima onbehandeld hardhout kunt gebruiken zonder dat het snel vergrijst, omdat er weinig direct zonlicht op komt. Al met al is een houten vlonder onder een overkapping een uitstekende combinatie, je creëert een soort buitenkamer met de warmte van hout en de beschutting van een dak, ideaal voor een loungehoek of eethoek in de tuin!

Wat is beter: een houten vlonder of een composiet vlonder?
Dit is een van de meest gestelde vragen en het antwoord is: “dat hangt ervan af.” Beide hebben sterke punten. Houten vlonders (vooral van hardhout) hebben een natuurlijke uitstraling en kunnen, mits goed verzorgd, zeer lang meegaan. Ze vergen echter wel onderhoud: je moet ze schoonhouden en periodiek oliën of beitsen om ze mooi te houden. Composiet vlonders zijn daarentegen erg onderhoudsarm en nog langer kleurvast; je hoeft nooit te schilderen en ze rotten niet. Composiet is in aanschaf vaak duurder dan hout, maar je koopt er gemak voor terug. Een nadeel van composiet is dat het niet de exacte charme van echt hout heeft, sommigen vinden het er een tikje “kunstmatig” uitzien en voelen. Hout heeft karakter en blijft werken (leven), waar composiet strakker en uniform is. Uiteindelijk is de keuze hout vs. composiet persoonlijk: wie authenticiteit en sfeer het belangrijkst vindt, kiest meestal voor hout; wie gemak en consistentie verkiest, zal voor composiet gaan. Technisch gezien kun je met beide een geweldig terras maken. In deze gids hebben we ze uitgebreid vergeleken, scroll vooral terug naar het hoofdstuk Vergelijking hout vs composiet voor een gedetailleerde afweging op alle punten.

Neem alle informatie mee in je beslissing en bedenk dat een vlonder vele jaren onderdeel van je tuin zal zijn. Of je nu gaat voor die prachtige hardhouten vlonder of de praktische composiet vlonder, als hij goed is aangelegd en onderhouden, zul je er jaren plezier van hebben. Veel succes met jouw vlonderproject!